به گزارش خبرنگاران گروه جامعه گزارش خبر، دکتر یونس پناهی در نشست خبری هفته دولت که در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، با بیان اینکه در حوزه تحقیقات و فناوری چند وعده داده بودیم که محقق شده است، اظهار داشت: یکی از وعده های ما مساله محور شدن تحقیقات و فناوری در راستای نیازهای مردم بود که در این زمینه، کل نیازهای حوزه سلامت شناسایی و در قالب ماموریت های ویژه به دانشگاه های علوم پزشکی واگذار شده است.
وی نیازهای حوزه سلامت را به دو گروهِ تولید دانش و فناوری تقسیم کرد و گفت: در تولید علم، نیازهای حوزه سلامت مانند بار بیماری ها، جمعیت، تغییرات اقلیمی و عوامل خطر بروز بیماری ها به دانشگاه های علوم پزشکی واگذار شد. امروزه بیماری های غیرواگیر مانند قلبی عروقی، سرطان، تنفسی و حوادث و سوانح عمده علل بیماری ها و مرگ و میر هستند.
واگذاری ماموریت های ویژه به دانشگاه های علوم پزشکی
معاون وزیر بهداشت با اشاره به واگذاری ماموریت بیماری های قلبی و عروقی به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، یادآور شد: باتوجه به زیرساخت های مناسب از جمله پژوهشکده، هیات علمی توانمند، آزمایشگاه جامع و بیو بانک و سیستم ثبت، این ماموریت به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان سپرده و قراردادهای مربوطه نیز منعقد شد.
دکتر پناهی از پرفشاری خون به عنوان مهمترین عامل خطر بیماری های قلبی و عروقی یاد کرد و گفت: ماموریت پرفشاری خون به دانشگاه های علوم پزشکی جنوب کشور مانند بندرعباس، ماموریت سرطان بع دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دیابت به دانشگاه علوم پزشکی تهران، جمعیت به کلان منطقه یک شامل گیلان، مازندران و سمنان، برخی عوامل خطر مانند سلامت روان به دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی واگذار شد.
وی خاطرنشان کرد: در حوزه فناوری، نیازهای دارویی، مواد اولیه دارو، تجهیزات پزشکی مصرفی و سرمایه ای را با کمک سازمان غذا و دارو شناسایی و ماموریت آن را به دانشگاه ها واگذار کردیم؛ مثلا دانشگاه علوم پزشکی تبریز که زیرساخت های خوبی در حوزه دارو دارد، در زمینه دارو کار می کند و یا دانش های جدید مانند ژن درمانی، پزشکی بازساختی و مهندسی بافت که در آینده درمان بسیاری از بیماری های خواهند بود به چندین دانشگاه واگذار شده است. مثلا به دانشگاه علوم پزشکی تهران و سازمان انتقال خون ماموریت داده ایم که بیماری تالاسمی و ژن درمانی را بررسی کنند و دانشگاه علوم پزشکی با کمک دو دانشگاه دیگر برای داروی خوراکی SMA کار می کنند.
برای اولین بار بودجه تحقیقاتی دانشگاه های علوم پزشکی به طور کامل پرداخت شد
معاون وزیر بهداشت از رعایت عدالت در حوزه تحقیقات و فناوری به عنوان دومین وعده خود یاد کرد و گفت: برای اولین بار بودجه های یک درصد دانشگاه های علوم پزشکی که در سنوات گذشته به طور کامل پرداخت نمی شد را به کل دانشگاه های علوم پزشکی پرداخت شده است. همچنین در توزیع سرباز نخبه، پزشک پژوهشگر و دستیار پژوهش و حمایت برای راه اندازی اتاق های تمیز نیز عدالت رعایت شد.
تعداد شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت به 1313 شرکت رسید
دکتر پناهی با بیان اینکه از مهمترین وعده های ما، توسعه شرکت های بنیان بود، تاکید کرد: در کشور 8 هزار و 891 شرکت دانش بنیان فعال هستند که یک هزار و 313 شرکت در حوزه سلامت فعالیت دارند. تعداد شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت در سال 1400 حدود 762، در سال گذشته یک هزار و 19 و امسال به یک هزار و 313 شرکت رسیده که نشان دهنده رشد 40 درصدی است البته خواسته دولت و وزیر بهداشت، بیشتر از اینهاست اما به کیفیت آنها توجه داریم.
به گفته وی حدود 40 درصد از شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت در زمینه دارو و فرآورده های پیشرفته تشخیصی و درمانی، 28 درصد در زمینه وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی و سرمایه ای و 32 درصد نیز در زمینه صنایع غذایی و کشاورزی فعال هستند.
تبدیل علم به ثروت از مهمترین اهداف وزارت بهداشت
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، تبدیل علم به ثروت را به عنوان یکی از اهداف وزارت بهداشت در دولت مردمی دانست و افزود: باید بین دانشگاه ها و صنعت، حدواسط یعنی پارک های علم و فناوری و مراکز فناوری و رشد ایجاد شود. در حال حاضر 111 مرکز رشد سلامت در کشور داریم که در یکسال گذشته، راه اندازی این مراکز 13 درصد رشد داشته است.
دکتر پناهی با اشاره به فعالیت 9 مرکز نوآوری سلامت با مجوز شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی در دولت مردمی، گفت: این مراکز در دولت مردمی راه اندازی شده و تا قبل از آن در کشور فعال نبوده است. همچنین 14 پارک علم و فناوری سلامت در کشور وجود دارد که 4 مورد از آنها در یکسال گذشته راه اندازی شده است. همچنین دو هزار و 841 پروژه فناوری توسط شرکت های مستقر در مراکز رشد در حال انجام است و 575 شرکت در یکسال گذشته در این مراکز مستقر شده اند.
وی ادامه داد: یک هزار و 303 واحد فناورانه داریم که 218 محصول فناورانه در یکسال گذشته مجوز گرفته اند. 740 محصول تجاری سازی شده داریم که 93 محصول از آنها در مراکز رشد سلامت در طول یکسال گذشته به ثمر رسیده است. همچنین دو هزار و 30 محصول نمونه اولیه در کشور وجود دارد که 475 محصول مربوط به یکسال اخیر و میزان کل فروش محصولات این شرکت ها، 44 هزار میلیارد تومان بوده است.
معاون وزیر بهداشت با تاکید بر رسیدن مرجعیت علمی به عنوان یکی از اهداف مهم وزارت بهداشت، خاطرنشان کرد: یکی از زیرساخت های رسیدن به مرجعیت علمی، وجود مجلات علمی معتبر و تولید مقالات علمی است. 78 هزار مقاله به استناد پایگاه مقالاتی اسکوپوس در سال 2022 از ایران چاپ شده که رو به رشد است اما کافی نیست و باید میانگین سرعت تولید علم در حوزه سلامت شتاب گیرد.
تولید علم از محل همکاری های بین المللی در کشور حدود 30 درصد است
دکتر پناهی به ارتقای جایگاه ایران در حوزه تولید علم به رتبه 15 جهانی اشاره و خاطرنشان کرد: تمایل داریم کتاب های بین المللی را بیشتر منتشر کنیم و مراکز تحقیقاتی و دانشگاه ها را به انجام مطالعات و همکاری های بین المللی تشویق کرده ایم. میزان تولید علم از محل همکاری های بین المللی در کشورمان حدود 30 درصد است که در کشورهای مختلف، بالاتر از این است و باید در وزارت بهداشت که دیپلماسی علمی و سلامت مورد تاکید است، در این زمینه اقدامات بیشتری انجام دهیم البته وضعیت چاپ کتاب های بین المللی در کشورمان رو به رشد و از یک هزار و 192 مورد در سال 2019 به 1407 مورد در سال 2022 رسیده است.
465 مجله در حوزه سلامت دارای رتبه پژوهشی داریم
وی با بیان اینکه در کنار تولید علم و مقالات، وجود مجلات نمایه شده در پایگاه های معتبر بین المللی اهمیت بالایی دارد، گفت: 465 مجله در حوزه سلامت دارای رتبه پژوهشی داریم و 47 مجله علمی حوزه سلامت در پایگاه های ISI، اسکوپوس و PUMBED نمایه شده اند که باید افزایش یابد. 98 مجله فقط در پایگاه ISI نمایه می شود که در سال جاری 3 مجله به این پایگاه وارد شده است. همچنین 185 مجله در پایگاه اسکوپوس نمایه شده اند که در سال جاری 10 مجله جدید به این پایگاه وارد شده اند.
به گفته معاون وزیر بهداشت برای اولین بار در سال 2020 حدود 94 مجله علمی حوزه سلامت کشورمان ضریب یا فاکتور تاثیر گرفته اند و با حضور وزیر بهداشت نشستی با حضور سردبیران مجلات خواهیم داشت تا مسائل و مشکلات مطرح و مجلات با رشد بالا، تشویق شوند.
دکتر پناهی تصریح کرد: دانشگاه های علوم پزشکی در نظام های رتبه بندی بین المللی وارد شده اند و 65 دانشگاه علوم پزشکی در نظام رتبه بندی وبومتریک حضور داشتند که دو درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته اند. 17 دانشگاه در نظام رتبه بندی تایمز نیز حضور دارند که امسال 8 دانشگاه جدید اضافه شده اند. همچنین 4 دانشگاه علوم پزشکی در نظام رتبه بندی شانگهای و 6 دانشگاه نیز در نظام رتبه بندی لایدن حضور دارند.
توسعه زیرساخت های تحقیقاتی کشور در دولت مردمی
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با اشاره به توسعه زیرساخت های تحقیقاتی کشور در دولت مردمی، گفت: 43 آزمایشگاه جامع در کشور، 31 بیوبانک در کشور داریم که در راستای نیاز کشور فعالیت دارند. مثلا بیوبانک ها به سمت بیماری های مزمن می روند. همچنین برای اولین بار زیرساختی را در نیماد(موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی) ایجاد می کنیم که کل دیتای تحقیقات در دسترس محققان، پژوهشگران، اساتید و دانشجویان قرار گیرد.
وی تعداد کوهورت(مطالعات بزرگ مبتنی بر جمعیت) های حوزه سلامت را 58 مورد دانست و گفت: موضوع این کوهورت ها بیشتر در حوزه سلامت کارکنان، کودکان، سالمندان، بیماری های قلبی و عروقی، جوانان، مصدومین شیمیایی، پساکرونا، سرطان و بیماری های غیرواگیر است که با ارزیابی از آنها، عملکرد 12 کوهورت قابل قبول بوده است. 10 مطالعات کوهورت نیاز به بازبینی داشته، 12 مطالعات کوهورت عملکرد ضعیف و نیاز به توانمندسازی داشتند و 24 مطالعه اصلا کوهورت نبود که فاقد برنامه، سوال، آینده نگری و مطالعات نسلی بود.
دکتر پناهی تاکید کرد: در کشور 803 مرکز تحقیقاتی دارای مجوز وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی، 40 مرکز تحقیقاتی غیردولتی یا خصوصی، 40 مرکز تحقیقات دولتی غیردانشگاهی مانند مراکز تحقیقات سازمان های غذا و دارو، بیمه سلامت و انتقال خون، 4 مرکز ملی تحقیقات مانند نیماد، 95 واحد توسعه تحقیقات بالینی فعال در بیمارستانها، 70 پژوهشگاه و پژوهشکده و 25 شبکه تحقیقاتی در حوزه سلامت کشور داریم.
275 دانشمند یک درصد برتر جهان در حوزه سلامت فعالیت دارند
وی با بیان اینکه تعداد دانشمندان یک درصد برتر جهان در سالهای اخیر رو به افزایش بوده است، گفت: در حال حاضر 275 دانشمند یک درصد برتر پراستناد حوزه سلامت در کشور داریم در حالیکه تعداد آنها تا سه سال پیش، 101 نفر بوده است.
ردیف بودجه ای ویژه پارک های علم و فناوری سلامت برای اولین بار اختصاص یافت
معاون وزیر بهداشت یادآور شد: خوشبختانه با همکاری سازمان برنامه و بودجه برای اولین بار ردیف اعتباری پارک های علم و فناوری در بودجه در نظر گرفته شد که این ردیف حدود 74 میلیارد تومان است و 114 نیز برای اجرای طرح های یک درصد مساله محور اختصاص یافته است.
دکتر پناهی گفت: در موسسه نیماد(موسسه ملی تحقیقات علوم پزشکی کشور) شفاف سازی زیادی شده و علاوه بر اصلاح اساسنامه، کمیته های تخصصی به روز رسانی، کارگروه دانش و دانشجویی تشکیل شده و فراخوان ها نیز بر خلاف قبل که از سوی مراکز درمانی و تحقیقاتی صورت می گرفت، بر اساس نیاز است.
وی از رشد 40 درصدی تاسیس شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت، راه اندازی و تاسیس 9 مرکز نوآوری سلامت، راه اندازی 21 مرکز رشد فناوری سلامت، تاسیس 4 پارک علم و فناوری، اشتغال 8 هزار نفر در شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور، رشد 50 درصدی تولید کالاهای سلامت محور، رشد 3.6 درصدی چاپ مقالات در مجلات Q1 و رشد 10 درصدی نمایه شدن مجلات علوم پزشکی در پایگاه های علمی بین المللی به عنوان بخشی از دستاوردهای دولت مردمی در حوزه تحقیقات و فناوری سلامت یاد کرد.
به گفته معاون وزیر بهداشت از ابتدای دولت مردمی یک هزار و 979 طرح به موسسه نیماد ارسال شده که از این تعداد، یک هزار و 300 طرح در حال اجرا است. همچنین در این موسسه، کمیته ای نیز برای نگهداشت نخبگان ایجاد شده است.
