به گزارش گروه اقتصاد گزارش خبر_انرژِی، پایانه های صادرات نفت ایران، تاکنون محدود بوده است. بخش عمده صادرات نفت ایران از طریق تنگه هرمز و بندر خارک انجام می شود. تنگه هرمز، از مهم ترین مناطق استراتژیک خلیج فارس به جهت صادرات نفتی ایران به حساب می آید.
سهم قابل توجهی از نفت ایران، روزانه از طریق تنگه هرمز صادر می شود و هرگونه اختلالی در آن، برای ایران ضربات جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت. در واقع می توان گفت تقریبا 95 درصد از حجم صادرات نفت ایران از طریق جزیره خارک به خارج از کشور انجام می شود.
به غیر از خارک، پایانه نفتی سیری، لاوان، سروش و عسلویه از پایانه هایی هستند که نفت ایران از طریق آن ها صادر می شود. حال اما یک پایانه دیگر به فهرست مبدا صادرات نفت ایران اضافه شده است؛ بندر جاسک.
بندر جاسک تنگه هرمز را دور زد
پس از انتشار نمودار صادرات نفت ایران توسط موسسه کپلر، مشخص شد که در ماه اکتبر، یک پایانه جدید برای صادرات نفت ایران اضافه شده است. آن پایانه جدید همان پایانه جاسک است. پایانه ای که وعده دور زدن تنگه هرمز را تاکنون با خود به یدک می کشید.
صادرات نفت
همایون فلک شاهی، عضو ارشد موسسه کپلر در پستی که در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد، نوشت: بارگیری نفت خام در دوم اکتبر، یعنی یک روز پس از حمله ایران به اسرائیل، تکمیل شد. این محموله به جنوب شرق آسیا رسیده است و انتظار می رود که به سمت چین برود.
او در ادامه متذکر شد: پایانه جاسک در اواسط سال 2021 افتتاح شد، اما هم چنان در حال ساخت است. تحقیقات کپلر نشان می دهد که پنج میلیون بشکه ظرفیت ذخیره سازی عملیاتی شده و در مجموع 10 میلیون بشکه ذخیره سازی پس از تکمیل پروژه پیش بینی می شود.
بر اساس نمودار منتشرشده توسط موسسه کپلر، حجم صادرات نفت از طریق پایانه جاسک، کمتر از 200 هزار بشکه در روز بوده است.
وضعیت نامعلوم بندر جاسک
مخازن جاسک شامل 20 مخزن ذخیره و پنج دیواره ای به نام داکت است که تاکنون یکی از این داکت ها راه اندازی و بارگیری شده است. آن طور که به نظر می رسد، محموله نفتی ایران از همین طریق بارگیری شده است.
از سوی دیگر، خطی به نام خط ایران آروین که قبلا نفت گوره در آن به عنوان مخزن ذخیره شده بود، اکنون در همین راستا مورد استفاده قرار می گیرد.
خط لوله ایران آروین، بعد از راه اندازی مخازن یعنی همان یک داکت چهارتایی، برای این پروژه اختصاص پیدا کرد و نفت ذخیره شده در آن به جاسک منتقل شد. در واقع یک داکت احداث شده و به بهره برداری رسیده است، اما داکت های دیگر همچنان راه اندازی نشده اند. این بدان معناست که خط لوله ایران آروین بخشی از آن خط لوله 1000 کیلومتری گوره به جاسک است.
خوراک کل منطقه مکران که شامل 16 پتروشیمی، نیروگاه و پالایشگاه است، از این محل تامین می شود. پیش تر گفته می شد که این بارگیری صرفا مختص منطقه مکران است و صادر نمی شود. اما پس از انتشار مطالعات موسسه کپلر، مشخص شد که بارگیری انجام شده صرفا مختص به منطقه مکران نبود و صادرات نفت ایران از این پایانه کلید خورده است.
نکته مورد توجه آن است که یکی از مهم ترین اهداف این پروژه، انتقال نفت خام از طریق گوره به جاسک بود تا بتوان از این طریق، نفت را به فرآورده های نفتی تبدیل کرد.
استفاده از ظرفیت صادرات فرآورده های نفتی، می تواند از خام فروش بودن ایران جلوگیری کند. اما به نظر می رسد صادرات نفت خام از طریق پایانه جاسک، عمدتا اهداف سیاسی و ژئوپلیتیکی را به همراه داشته و خبری از کاهش خام فروشی نیست.
