محمدمهدی جمشیدیان، کارشناس بازار سرمایه و رئیس هئیت مدیره شرکت سبدگردان ثروت پویا در گفتوگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) در خصوص وضعیت این بازار بیان کرد: سایه چند خبر منفی و چند ابهام بزرگ بر سر بازار سرمایه سنگینی میکند. از جمله اخبار منفی میتوان به ناآرامیهای اشاره کرد. کاهش قیمتهای جهانی نیز از رویدادهای منفی اقتصادی بوده که سودآوری شرکتهای بورسی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. به طور مثال میانگین قیمت محصولات فولادی شرکتهای بورسی در بهار امسال ۸۰۶ تومان (در کیلوگرم) بوده که با افت تقریبا ۳۰ درصدی در حال حاضر به حدود ۵۵۸ تومان رسیده است. میانگین قیمت محصولات پتروشیمی هم با کاهش تقریبا ۱۱ درصدی از ۱۴۹ تومان به ۱۳۲ تومان رسیده است. کرک اسپرد محصولات پالایشی هم ۲۳ درصد افت کرده است. شمش فولاد ایران که به طور میانگین در فصل بهار ۶۳۰ دلار فروخته میشده به ۴۵۰ دلار و ورق فولادی از ۸۵۰ دلار به ۵۵۰ دلار رسیده است. "روی" از ۴۵۰۰ دلار به حدود ۳۰۰۰ دلار و "مس" از ۱۰۵۰۰ به کمتر از ۸۰۰۰ دلار رسیده است. این کاهش قیمت ها قطعا در بازار سرمایه اثرگذار بوده است.
جدول «بررسی قیمتهای جهانی از ابتدای سال» (این جدول بر اساس اطلاعات ۲۵ شهریور ارائه شده)
بیشترین رشد مربوط به «کرک اسپرد گازوئیل» بوده که ۲۰ درصد رشد داشته است. بیشترین افت نیز مربوط به: «اسلب» با ۴۹ درصد ، «ورق گرم» ۴۳ درصد و «پیویسی» ۳۹ درصد ریزش بوده است. همچنین شاخص محصولات فولادی CIS افت ۴۱ درصدی؛ شاخص محصولات پتروشیمی افت ۲۲ درصدی و شاخص کرک اسپرد ثروت پویا افت ۲۵ درصدی نشان می دهد.
وی اضافه کرد: قبل از فصل برگزاری مجامع انتظار میرفت با فرض ثبات قیمتهای جهانی، بازار سرمایه رشد کرده و شاخص کل حتی از محدوده ۲ میلیون واحد هم فراتر رود ولی افت چشمگیر قیمتهای جهانی تا حدودی مانع رشد بازار سرمایه شد. نکته مهم اینجاست که بازار سرمایه کاهش قیمتهای جهانی را در قیمت سهمها لحاظ کرده و اکثر سهمهای بزرگ کامودیتی محور بازار با در نظر گرفتن شرایط فعلی، در قیمت تعادلی قرار دارند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به چند گروهی که وابستگی به قیمتهای جهانی ندارند، اظهار کرد: گروههای خودرویی و بانکی کاملا به اخبار وابستهاند و اخبار مربوط به برجام یا حتی واگذاری های بلوکی از سوی دولت و... فعلا مبهم هستند. کمبود نقدینگی، بازار سرمایه را بیرمق کرده و این شرایط موجب شده بازار سرمایه نه میلی به صعود داشته باشد و نه دلیلی برای سقوط!
جمشیدیان ادامه داد: البته که این رکود تمامی بازارهای جهانی را درگیر کرده و رکود فقط مختص بازار سرمایه ما نیست؛ اما در همه جای دنیا دولتها برای نجات بازارها، سیاستهایی مثل استفاده از ابزار نرخ بهره یا تزریق پول به بازارها بهره میبرند تا در شرایط خاص، بازارها در حالت تعادلی باشند. حمایت دولتها از بازارهای مالی حتی اگر در مقطعی تورم زا باشد، اصلا اقدام عجیبی نیست؛ کما اینکه با شیوع کرونا در کشورهای مختلف اقداماتی برای جلوگیری از رکود بازار سرمایه صورت گرفت؛ ولی در کشور ما هر گونه حمایت دولت از بازارها با انتقاد مواجه می شود. ضمن اینکه کسری بودجه دولت مستقیما موجب فشار روی بازار سرمایه میشود.
صندوقهای بازنشستگی برای پرداخت حقوق اقدام به فروش سهام کرده و نقدینگی از بازار خارج می کنند. (البته مصوبه اخیر سازمان بورس مبنی بر انتقال ۸۰ درصد از سود فروش سهام پرتفوی هلدینگها به حساب اندوخته و افزایش سرمایه از این محل، تا حدودی این مشکل را کمرنگ خواهد کرد.) اگر صندوقهای بازنشستگی و... به جای فروش سهام به منظور تامین نقدینگی بر روی فروش املاک مازاد متمرکز می شدند، حتما مشکلات کمتری هم در بازار سرمایه و هم در بازار املاک داشتیم.
مدیران این صندوقها به راحتی هر روز اقدام به فروش و افزایش عرضه بر روی سهام شرکتهای بزرگ تولیدی میکنند؛ ولی حاضر به فروش املاک مازاد با چند درصد تخفیف نیستند! مزایده املاک مازاد این مجموعهها معمولا به نحوی صورت میگیرد که در نهایت واگذاری انجام نشود و قیمت املاک بدون هیچ منطقی، مرتبا افزایش مییابد و فقط سهام چوب حراج میخورد.